Pembinaan Modul Kerohanian Model Al-Muhasibi (MKAM) dalam Merawat Al-Nafs di Pusat Pemulihan Akhlak

Sari

Kajian ini mengkaji tentang pembinaan Modul Kerohanian Berasaskan al-Muhasibi dalam Merawat al-Nafs di Pusat Pemulihan Akhlak. Ia mempunyai dua objektif iaitu memperkenalkan tasawuf al-Muhasibi sebagai model kerohanian dalam merawat al-Nafs dan mengemukakan Modul Kerohanian Berasaskan al-Muhasibi dalam merawat al-Nafs. Kajian ini menggunakan rekabentuk kajian campuran secara penerokaan meliputi teknik analisis kandungan melalui kajian kepustakaan serta kajian rintis untuk menguji kesahan dan kebolehpercayaan kandungan modul juga telah dilaksanakan. Metode kepustakaan adalah menganalisis karangan al-Muhasibi seperti al-Ricayah li huquq Allah, Risalah al-Mustarshidin, Al-Masa’il fi Amal al-Qulub wa al-Jawarih, al-Wasaya dan lain-lain. Proses kesahan kandungan adalah melibatkan empat orang panel pakar yang mempunyai bidang kepakaran, pengalaman dan kesesuaian dengan modul yang dibina. Manakala proses kebolehpercayaan modul telah melibatkan tiga puluh orang pelatih Pusat Pemulihan Akhlak yang telah mengikuti semua aktiviti dalam modul kerohanian al-Muhasibi. Dapatan analisis kandungan model al-Muhasibi dalam merawat al-Nafs adalah menghasilkan enam konstruk utama iaitu mengenal hakikat diri insan, mengenal jiwa insan, penyahan sifat mazmumah jiwa, penerapan sifat asas mahmudah jiwa, penyucian jiwa secara bertahap melalui al-Maqamat dan pengukuhan jiwa suci. Hasil kesahan pakar kandungan modul mendapati aktiviti dan kandungan modul kerohanian berasaskan al-Muhasibi adalah sesuai digunakan kepada kumpulan sasaran. Bacaan nilai pekali kebolehpercayaan keseluruhan modul ini adalah tinggi iaitu alpha cronbach 0.878. Hal ini menunjukkan bahawa modul ini boleh digunakan sebagai modul bimbingan. Kajian ini menyimpulkan bahawa satu modul bimbingan melalui pendekatan tasawuf yang komprehensif boleh dijadikan panduan kepada kaunselor dan guru pembimbing dalam merancang aktiviti-aktiviti bimbingan pelatih.